Vorspiel und Erste Szene
VORSPIEL UND ERSTE SZENE Auf dem Grunde des Rheines
Grünliche Dämmerung, nach oben zu lichter, nach unten zu dunkler. Die Höhe ist von wogendem Gewässer erfüllt, das rastlos von rechts nach links zu strömt. Nach der Tiefe zu lösen die Fluten sich in einen immer feineren feuchten Nebel auf, so dass der Raum in Manneshöhe vom Boden auf gänzlich frei vom Wasser zu sein scheint, welches wie in Wolkenzügen über den nächtlichen Grund dahinfliesst. Überall ragen schroffe Felsenriffe aus der Tiefe auf und grenzen den Raum der Bühne ab; der ganze Boden ist in ein wildes Zackengewirr zerspalten, so dass er nirgends vollkommen eben ist und nach allen Seiten hin in dichtester Finsternis tiefere Schlüfte annehmen lässt.
(Um ein Riff in der Mitte der Bühne, welches mit seiner schlanken Spitze bis in die dichtere, heller dämmernde Wasserflut hinauftragt, kreist in anmutig schwimmender Bewegung eine der Rheintöchter)
WOGLINDE
Weia! Waga!
Woge, du Welle,
walle zur Wiege!
Wagalaweia!
Wallala, weiala weia!
WELLGUNDE’S
Stimme, von oben.
Woglinde, wach’st du allein?
WOGLINDE
Mit Wellgunde wär‘ ich zu zwei.
WELLGUNDE
taucht aus der Fluth zum Riff herab.
Lass seh’n, wie du wach’st!
Sie sucht W o g l i n d e zu erhaschen.
WOGLINDE
entweicht ihr schwimmend.
Sicher vor dir!
Sie necken sich und suchen sich spielend zu fangen
FLOSSHILDE’S
Stimme, von oben.
Heiaha weia!
Wildes Geschwister!
WELLGUNDE
Flosshilde, schwimm‘!
Woglinde flieht:
hilf mir die Fliessende fangen!
FLOSSHILDE
taucht herab und fährt zwischen die Spielenden.
Des Goldes Schlaf
hütet ihr schlecht;
besser bewacht
des schlummernden Bett,
sonst büss’t ihr beide das Spiel!
Mit munt’rem Gekreisch fahren die beiden auseinander, F l o s s h i l d e sucht bald die eine, bald die andere zu erhaschen; sie entschlüpfen ihr und vereinigen sich endlich, um gemeinschaftlich auf F l o s s h i l d e Jagd zu machen: so schnellen sie gleich Fischen von Riff zu Riff, scherzend und lachend. Aus einer finstern Schluft ist währenddem A l b e r i c h , an einem Riffe klimmend, dem Abgrunde entstiegen. Er hält, noch vom Dunkel umgeben, an und schaut dem Spiele der Rheintächter mit steigendem Wohlgefallen zu.
ALBERICH
Hehe! Ihr Nicker!
Wie seid ihr niedlich,
neidliches Volk!
Aus Nibelheims Nacht
naht‘ ich mich gern,
neigtet ihr euch zu mir!
Die Mädchen halten, als sie A l b e r i c h‘ s Stimme hören, mit ihrem Spiele ein.
WOGLINDE
Hei! Wer ist dort?
WELLGUNDE
Es dämmert und ruft!
FLOSSHILDE
Lugt, wer uns lauscht!
WOGLINDE UND WELLGUNDE
Sie tauchen tiefer herab und erkennen den Nibelung.
Pfui! Der Garstige!
FLOSSHILDE
schnell auftauchend
Hütet das Gold!
Vater warnte
vor solchem Feind.
Die beiden andern folgen ihr, und alle drei versammeln sich schnell um das mittlere Riff
ALBERICH
Ihr da oben!
DIE DREI RHEINTÄCHTER
Was willst du dort unten?
ALBERICH
Stör‘ ich eu’r Spiel,
wenn staunend ich still hier steh‘?
Tauchtet ihr nieder,
mit euch tollte
und neckte der Niblung sich gern!
WOGLINDE
Mit uns will er spielen?
WELLGUNDE
Ist ihm das Spott?
ALBERICH
Wie scheint im Schimmer
ihr hell und schцn!
Wie gern umschlänge
der Schlanken eine mein Arm,
schlüpfte hold sie herab!
FLOSSHILDE
Nun lach‘ ich der Furcht:
der Feind ist verliebt!
Sie lachen.
WELLGUNDE
Der lüsterne Kauz!
WOGLINDE
Lasst ihn uns kennen!
Sie lässt sich auf die Spitze des Riffes hinab, an dessen Fusse A l b e r i c h angelangt ist.
ALBERICH
Die neigt sich herab.
WOGLINDE
Nun nahe dich mir!
ALBERICH
klettert mit koboldartiger Behendigkeit, doch wiederholt aufgehalten, der Spitze des Riffes zu.
Garstig glatter
glitschriger Glimmer!
Wie gleit‘ ich aus!
Mit Händen und Füssen
nicht fasse noch halt‘ ich
das schlecke Geschlüpfer!
Er pruhstet
Feuchtes Nass
füllt mir die Nase:
verfluchtes Niesen!
Er ist in W o g l i n d e‘ s Nähe angelangt.
WOGLINDE
lachend.
Pruhstend naht meines Freiers Pracht!
ALBERICH
Mein Friedel sei, du fräuliches Kind!
Er sucht sie zu umfassen.
WOGLINDE
sich ihm entwindend.
Willst du mich frei’n, so freie mich hier!
Sie ist auf einem anderen Riffe angelangt. Die Schwestern lachen.
ALBERICH
kratzt sich den Kopf.
O weh! Du entweichst?
Komm‘ doch wieder!
Schwer ward mir,
was so leicht du erschwingst.
WOGLINDE
schwingt sich auf ein drittes Riff in grösserer Tiefe.
Steig‘ nur zu Grund:
da greifst du mich sicher!
ALBERICH
klettert hastig hinab.
Wohl besser da unten!
WOGLINDE
schnellt sich rasch aufwärts nach einem hohen Seitenriffe.
Nun aber nach oben!
Alle Mädchen lachen
ALBERICH
Wie fang‘ ich im Sprung
den spröden Fisch?
Warte, du Falsche!
Er will ihr eilig nachklettern.
WELLGUNDE
hat sich auf ein tieferes Riff auf der anderen Seite gesenkt.
Heia, du Holder! Hörst du mich nicht?
ALBERICH
sich umwendend.
Rufst du nach mir?
WELLGUNDE
Ich rate dir wohl:
zu mir wende dich,
Woglinde meide!
ALBERICH
klettert hastig über den Bodengrund zu W e l l g u n d e .
Viel schöner bist du
als jene Scheue,
die minder gleissend
und gar zu glatt.
Nur tiefer tauche,
willst du mir taugen.
WELLGUNDE
noch etwas mehr sich zu ihm herabsenkend.
Bin nun ich dir nah?
ALBERICH
Noch nicht genug!
Die schlanken Arme
schlinge um mich,
dass ich den Nacken
dir neckend betaste,
mit schmeichelnder Brunst
an die schwellende Brust mich dir schmiege.
WELLGUNDE
Bist du verliebt
und lüstern nach Minne,
lass‘ seh’n, du Schöner,
wie bist du zu schau’n? –
Pfui! Du haariger,
höckriger Geck!
Schwarzes, schwieliges
Schwefelgezwerg!
Such‘ dir ein Friedel,
dem du gefällst!
ALBERICH
sucht sie mit Gewalt zu halten.
Gefall‘ ich dir nicht,
dich fass‘ ich doch fest!
WELLGUNDE
schnell zum mittleren Riffe auftauchend.
Nur fest, sonst fliess‘ ich dir fort!
Alle Drei lachen.
ALBERICH
erbost ihr nachzankend.
Falsches Kind!
Kalter, grätiger Fisch!
Schein‘ ich nicht schön dir,
niedlich und neckisch,
glatt und glau –
hei! so buhle mit Aalen,
ist dir eklig mein Balg!
FLOSSHILDE
Was zank’st du, Alp?
Schon so verzagt?
Du freitest um zwei:
fräg’st du die dritte,
süssen Trost
schüfe die Traute dir!
ALBERICH
Holder Sang
singt zu mir her!
Wie gut, dass ihr
eine nicht seid:
Von vielen gefall‘ ich wohl einer,
bei einer kies’te mich keine! –
Soll ich dir glauben,
so gleite herab!
FLOSSHILDE
taucht zu A l b e r i c h hinab.
Wie thörig seid ihr,
dumme Schwestern,
dünkt euch dieser nicht schön!
ALBERICH
hastig ihr nahend.
Für dumm und hässlich
darf ich sie halten,
seit ich dich Holdeste seh‘.
FLOSSHILDE
schmeichelnd.
O singe fort
so süss und fein;
wie hehr verführt es mein Ohr!
ALBERICH
zutraulich sie berührend.
Mir zagt, zuckt
und zehrt sich das Herz,
lacht mir so zierliches Lob.
FLOSSHILDE
ihn sanft abwehrend.
Wie deine Anmuth
mein Aug‘ erfreut,
deines Lächelns Milde
den Muth mir labt!
Sie zieht ihn zärtlich an sich.
Seligster Mann!
ALBERICH
Süsseste Maid!
FLOSSHILDE
Wär’st du mir hold!
ALBERICH
Hielt‘ dich immer!
FLOSSHILDE
ihn ganz in ihren Armen haltend.
Deinen stechenden Blick,
deinen struppigen Bart,
o säh ich ihn, fasst‘ ich ihn stets!
Deines stachligen Haares
strammes Gelock,
umflüss‘ es Flosshilde ewig!
Deine Krötengestalt,
Deiner Stimme Gekrächz,
o dürft‘ ich staunend und stumm
sie nur hören und seh’n!
W o g l i n d e und W e l l g u n d e
sind nahe herabgetaucht und schlagen jetzt ein helles Gelächter auf.
ALBERICH
erschreckt aus F l o s s h i l d e‘ s Armen auffahrend.
Lacht ihr Bösen mich aus?
FLOSSHILDE
sich plätzlich ihm entreissend.
Wie billig am Ende vom Lied!
Sie taucht mit den Schwestern schnell in die Höhe und stimmt in ihr Gelächter ein.
ALBERICH
mit kreischender Stimme.
Wehe! ach wehe!
O Schmerz! O Schmerz!
Die tritte, so traut,
betrog sie mich auch?
Ihr schmählich schlaues,
lüderlich schlechtes Gelichter!
Nährt ihr nur Trug,
ihr treuloses Nickergezücht?
DIE DREI RHEINTÄCHTER
Wallala! Lalaleia! Lalei!
Heia! Heia! Haha!
Schäme dich, Albe!
Schilt nicht dort unten!
Höre, was wir dich heissen!
Warum, du Banger,
bandest du nicht
das Mädchen, das du minnst?
Treu sind wir
und ohne Trug
dem Freier, der uns fängt. –
Greife nur zu
und grause dich nicht!
In der Flut entflieh’n wir nicht leicht!
Sie schwimmen auseinander, hierher und dorthin, bald tiefer, bald höher, um A l b e r i c h zur Jagd auf sie zu reizen.
ALBERICH
Wie in den Gliedern
brünstige Gluth
mir brennt und glüht!
Wuth und Minne,
wild und mächtig,
wühlt mir den Mut auf. –
Wie ihr auch lacht und lügt,
lüstern lechz‘ ich nach euch,
und eine muss mir erliegen!
Er macht sich mit verzweifelter Anstrengung zur Jagd auf: mit grauenhafter Behendigkeit erklimmt er Riff für Riff, springt von einem zum andern, sucht bald dieses, bald jenes der Mädchen zu erhaschen, die mit höhnischem Gelächter stets ihm entweichen; er strauchelt, stürzt in den Abgrund hinab, klettert dann hastig wieder zur Höhe, – bis ihm endlich die Geduld entfährt: vor Wuth schäumend hält er athemlos an und streckt die geballte Faust nach den Mädchen hinauf.
ALBERICH
kaum seiner mächtig.
Fing‘ eine diese Faust!
Er verbleibt in sprachloser Wuth, den Blick aufwärts gerichtet, wo er dann plötzlich von dem folgenden Schauspiele angezogen und gefesselt wird. Durch die Fluth ist von oben her ein immer lichterer Schein gedrungen, der sich nun an einer hohen Stelle des mittleren Riffes zu einem blendend hell strahlendem Goldglanze entzündet: ein zauberisch goldenes Licht bricht von hier durch das Wasser.
Przygrywka i Pierwsza Scena
W głębinach Renu.
(Na dnie Renu. Zielonkawy mroczny przedświt, u góry za jasno, ku dołowi zbyt ciemno. Górna partia sceny wypełniona jest kołyszącą się wodą, która bez ładu i składu przelewa się na prawo i lewo. Ku dołowi rozpływają się i zamieniają owe przepływy w wilgotną mgłę tak, że scena na wysokości człowieka wydaje się kompletnie sucha. Woda wydaje się przepływać na kształt obłoków ponad mroczną sceną. Wszędzie sterczą szorstkie, strome skały z głębiny i ograniczają powierzchnię sceny, która cała porozszczepiana jest chaotycznie piętrzącymi się wyrostkami tak, że nie ma na niej nigdzie w pełni prostej powierzchni i która wydaje się w ten sposób sugerować w ciemności obecność głębszych wąwozów we wszystkich kierunkach.)
(Bałwanka krąży we wdzięcznym, płynącym pląsie wokół środkowej skały)
BAŁWANKA
Heja! biała,
Fala-Bałwala,
Spień do kolebki,
jeju! bujala,
lulała, pieniała, fala
KOŁYSZA
(głos Kołyszy z góry)
Bałwanka sama wstała?
BAŁWANKA
Z Kołyszą jest już para.
KOŁYSZA
(nurkuje z przepływu w kierunku skały)
Spójrz tu! czujnaś jest?
BAŁWANKA
(ucieka jej płynąc)
Dogonisz mnie?
(przekomarzają się i próbują się złapać w zabawie)
PŁETWINKA
(głos Płetwinki z góry)
Hejlala fala!
Dzikie siostrzyczki!
KOŁYSZA
Płetwinko, płyń!
Bałwankę chwyć:
(Płetwinka nurkuje i wpływa między obie pozostałe)
Pomórz mi Płynącą złapać!
PŁETWINKA
Nad złota snem,
czuwacie źle!
Pilnujcie lepiej
śpiącego cień
Bo kara spotka was dwie!
(z żywiołowy jazgotem uciekają od siebie: Płetwinka próbuje złapać to jedną, to drugą; one się tej wyślizgują i w końcu jednoczą, by wspólnie zapolować na Płetwinkę. Spieszą się jak ryby od skały do skały, dowcipkując i śmiejąc się. Podczas tej zabawy z ciemnego wąwozu, zakleszczając się o skały i wznosi się z otchłani Alberyś. Zatrzymuje się, jeszcze okryty ciemnością i obserwuje zabawę córek Renu ze wzrastającym zadowoleniem)
ALBERYŚ
Chi, chi! Syrenki!
Jakie wy śliczne,
pragnień mych wzór!
Ze Smoguncji mgieł
zjawiam się tu,
Zbliżcie do mnie się już!
BAŁWANKA
Hej! Kto tu jest?
PŁETWINKA
Coś świta i grzmi.
KOŁYSZA
Patrz! Kto tutaj tkwi!
BAŁWANKA i KOŁYSZA
(Nurkują głębiej i poznają Nibelunga)
Tfu! To wstręcioch jest!
PŁETWINKA
Złoto zasłoń!
Ostrzegał tato
przed wrogiem tym.
ALBERYŚ
Wy, tam w górze!
WSZYSTKIE TRZY SYRENKI
Co chcesz tam na dole?
ALBERYŚ
Psuje wam grę,
gdy stojąc przyglądam się?
Nurkujcie niżej,
bym mógł
Szaleć i droczyć, Syrenki Wy me
BAŁWANKA
Z nami chce szaleć?
KOŁYSZA
Ja chyba śnię?
ALBERYŚ
Jak pięknie jasno
w blasku się lśnią!
Tak chętnie objąłbym
szczupły, syreni grzbiet,
Z góry zślizgnij już się!
PŁETWINKA
Wyśmiejemy cię:
Zakochał zbój się!
KOŁYSZA
Pożądliwy typ (lubieżny ten świr, czub, bzik, fioł)
BAŁWANKA
Z nim się poznajmy!
(opuszcza się na czubek skały do której podstawy dotarł Alberyk)
ALBERYŚ
Przypełza ku mnie!
BAŁWANKA
No przybliż już się!
ALBERYŚ (pospiesznie)
(Alberyk wspina się ze skrzacią niezgrabnością, ciągle zatrzymywany, ku wierzchołkowi skały)
Wstrętnie gładka,
obślizgła skała!
Jak ślizgam się!
Rękami, nogami
nie łapię, nie trzymam
wylizanej gładzi!
Mokra mgła
leci do nosa…
Nie mogę kichać!
BAŁWANKA
(śmiejąc się):
Moc kochanka objawia się!
ALBERYŚ
Radością bądź, maleństwo ty me!
(próbuje ją złapać)
BAŁWANKA
(Bałwanka wymyka mu się)
Podrywasz mnie, to rwij mnie na dnie
(nurkuje do innej skały)
ALBERYŚ
Ojej! A Ty gdzie?
Chodź tu do mnie!
(Bałwanka przeskakuje na trzecią skałę bardziej w dole)
Ciężko mi,
co tak łatwo masz ty.
BAŁWANKA
Stawaj na dnie,
to złapiesz mnie pewnie.
ALBERYŚ
(pospiesznie schodząc):
Tak lepiej na dole!
(ona szybko przemieszcza się na wyższą skałę na stronie)
KOŁYSZA i PŁETWINKA(śmiejąc się):
Cha, cha, cha, cha, cha, cha!
ALBERYŚ
Jak złapać mam w mig
tę rybią sicz?
Czekaj Fałszywa!
(chce się do niej pospiesznie wspiąć)
KOŁYSZA
(opuściła się na niższą skałę po drugiej stronie):
Heja! Mój miły! Nie słyszysz mnie?
ALBERYŚ
(odwracając się):
Ty wołasz mnie?
KOŁYSZA
Poradzę ci coś:
We mnie kochaj się,
Zostaw Bałwankę!
ALBERYŚ
(przy czym pośpiesznie raczkuje po dnie w kierunku Kołyszy):
Piękniejsza jesteś
niż tamta płoszka,
Co mniej się świeci
i śliska tak.
Zanurkuj niżej,
chcesz być przydatna.
KOŁYSZA
(zniżając się odrobinę):
Czy muzyka gra? (wystarczy już tak?)
ALBERYŚ
Nie, jeszcze brak!
Chudziutką rączką
obejmij mnie
Bym ci twój karczek
przekornie dotykał
Godowe wzruszenie
U piersi w uścisku zamykał!
KOŁYSZA
Więc kochasz mnie
Pożądasz miłości.
No spójrzmy,
Zaprezentuj się!
Tfu! Kudłaty,
skurczony ten trzpiot
Karzeł czarny,
spuchnięty jak grzmot!
Jakiej kobicie
spodobasz się?
ALBERYŚ
(próbuje ją siłą zatrzymać):
Nie podobam się,
Przytrzymam tu cię!
KOŁYSZA
To chwyć, bo odpłynę ci!
BAŁWANKA i PŁETWINKA (śmiejąc się):
Cha, cha, cha, cha, cha, cha!
ALBERYŚ
(chandryczy się rozzłoszczony z Kołyszą):
Dziecko złe!
Ryba zimna jak ość!
Nie jestem gładki,
zgrabny, powabny.
Blasku brak!
Precz! Węgorze czekają,
Jak ci przykra ma sierść!
PŁETWINKA
Nie chandrycz się,
już tak ci źle?
Podrywałeś dwie:
spytałbyś trzecią,
Słodką w niej
pociechę znalazł byś
ALBERYŚ
Miły dźwięk
dobiega mnie.
To cud że was
kilka tu jest:
Wśród wielu podobam się jednej
Przy jednej nie chcę już żadnej.
Mam Ci uwierzyć,
to zbliż do mnie się!
PŁETWINKA
(Płetwinka zbliża się do Alberyka w dole)
Jak głupie były
durne siostry,
brzydki wydałeś się im.
ALBERYŚ
(pośpiesznie się do niej zbliżając):
Tak, durne, brzydkie
niech już zostaną
Odkąd najmilszą cię zwę
PŁETWINKA
Tak, śpiewaj dalej,
słodycz, miód
Jak wzniośle szepczesz mi wtór!
ALBERYŚ
(w zaufaniu dotykając jej):
Ach stój! Drży
me serce i łka
Uśmiecha do mnie się los
PŁETWINKA
(delikatnie go powstrzymując):
Jak twoja gracja
me oczy cieszy,
I uśmiechu ckliwość
otuchą syci!
Święty ty mój!
ALBERYŚ
Najsłodsza ma!
PŁETWINKA
Bądź miły mi!
ALBERYŚ
Trzymam na zawsze!
PŁETWINKA
Twego wzroku jak szpic,
twojej brody jak fryc
O! pozwól mi trzymać się już
Twoich włosów sterczących
zjędrniały lok
Opływa Płetwinkę wiecznie.
Żabiej figury kształt
Twego głosiska rzęch
Tak chciałabym milcząc już
Wiecznie słuchać i patrzeć!
BAŁWANKA i KOŁYSZA
(śmiejąc się):
Cha, cha, cha, cha, cha, cha!
ALBERYŚ
(przerażony zrywa się):
Wyśmiewacie mnie tak?
PŁETWINKA
(nagle się od niego odrywając):
Jak tanio, gdy piosenki kres!
BAŁWANKA i KOŁYSZA (śmiejąc się):
Cha, cha, cha, cha, cha, cha!
ALBERYŚ
(zgrzytliwym głosem):
Biada! O! Biada
O! Ból…. O! Gniew!
Zaufałem jej,
i zdradziła mnie?
Wy śmieszne, cwane,
małe, kokietne storzenia
Zdradą karmiące,
niewierne Syrenice!
WSZYSTKIE SYRENKI RAZEM
Falala, Falala, lalalala, balalala
Heja, heja hej-ha
Zmoro się wstydź
I nie karć tam w dole
Słuchaj, co ci powiemy
Dlaczego nigdy
nie uda się
Poderwać żadnej z nas.
Wierne jesteśmy,
Nie znamy zdrad,
Lubemu który nas zwiódł.
Spróbuj i złap
I nie złość się już
Bo ucieczki w przypływie trud.
Falala, Falala, lalalala, balalala
Heja, heja hej-ha
(rozpływają się tu i tam, niebawem głębiej to płycej by zwabić i drażnić Alberyka do pogoni za nimi)
ALBERYŚ
We wszystkich członkach
Lubieżny żar
i moc mnie pali
Wściekłość, miłość
Dzikie moce
Budzą odwagę!
Waszego kłamstwa śmiech
Chełpliwie żądam was chcę!
I jedna musi mi ulec.
(porywa się zrozpaczony do pogoni ze strasznymi gestami zakleszcza się to na jednej to na drugiej skale, przeskakuje z jednej do drugiej, próbuje niebawem to jedną, to drugą dziewczyne złapać. Te z radosnym harmidrem ciągle umykają mu)
(Alberyk przystaje w końcu bez oddechu, pieniąc się ze złości, wyciąga ściśniętą pięśćw kierunku dziewcząt.)
ALBERYŚ
Złapie jedną ta pięść!
(Pozostaje w niemej nienawiści, wzrok skierowany na wprost, gdzie nagle zostaje wciągnięty przez następujące widowisko).
SZENE ZWEI
Allmälig gehen die Wogen in Gewölke über, das sich nach und nach abklärt, und als es sich endlich, wie in feinem Nebel, gänzlich verliert, wird eine freie Gegend auf Bergeshöhen sichtbar, anfänglich noch in nächtlicher Beleuchtung. Der hervorbrechende Tag beleuchtet mit wachsendem Glanze eine Burg mit blinkenden Zinnen, die auf einem Felsgipfel im Hintergrunde steht; zwischen diesem burggekrönten Felsgipfel und dem Vordergrunde der Scene ist ein tiefes Thal, durch welches der Rhein fliesst, anzunehmen. Zur Seite auf blumigem Grunde liegt W o t a n , neben ihm F r i c k a , beide schlafend.
FRICKA
erwacht: ihr Blick fällt auf die Burg; sie staunt und erschrickt
Wotan, Gemahl, erwache!
WOTAN
im Traume leise.
Der Wonne seligen Saal
bewachen mir Thür und Thor:
Mannes Ehre,
ewige Macht,
ragen zu endlosem Ruhm!
FRICKA
rüttelt ihn.
Auf, aus der Träume wonnigem Trug!
Erwache, Mann, und erwäge!
WOTAN
erwacht und erhebt sich ein wenig, sein Auge wird sogleich vom Anblick der Burg gefesselt.
Vollendet das ewige Werk!
Auf Berges Gipfel
die Götter-Burg;
prächtig prahlt
der prangende Bau!
Wie im Traum ich ihn trug,
wie mein Wille ihn wies,
stark und schön
steht er zur Schau:
hehrer, herrlicher Bau!
FRICKA
Nur Wonne schafft dir,
was mich erschreckt?
Dich freut die Burg,
mir bangt es um Freia!
Achtloser, lass mich erinnern
des ausbedungenen Lohns!
Die Burg ist fertig,
verfallen das Pfand:
vergassest du, was du vergabst?
WOTAN
Wohl dünkt mich’s, was sie bedangen,
die dort die Burg mir gebaut;
durch Vertrag zähmt‘ ich
ihr trotzig Gezücht,
dass sie die hehre
Halle mir schüfen;
die steht nun – Dank den Starken: –
um den Sold sorge dich nicht.
FRICKA
O lachend frevelnder Leichtsinn!
Liebelosester Frohmut!
Wusst‘ ich um euren Vertrag,
dem Truge hätt‘ ich gewehrt;
doch muthig entferntet
ihr Männer die Frauen,
um taub und ruhig vor uns,
allein mit den Riesen zu tagen.
So ohne Scham verschenktet ihr Frechen
Freia, mein holdes Geschwister,
froh des Schächergewerb’s!
Was ist euch Harten
doch heilig und werth,
giert ihr Männer nach Macht!
WOTAN
ruhig.
Gleiche Gier
war Fricka wohl fremd,
als selbst um den Bau sie mich bat?
FRICKA
Um des Gatten Treue besorgt,
muss traurig ich wohl sinnen,
wie an mich er zu fesseln,
zieht’s in die Ferne ihn fort:
herrliche Wohnung,
wonniger Hausrat
sollten dich binden
zu säumender Rast.
Doch du bei dem Wohnbau sannst
auf Wehr und Wall allein;
Herrschaft und Macht
soll er dir mehren;
nur rastlosern Sturm zu erregen,
erstand dir die ragende Burg.
DRUGA SCENA
FRYGA
Mężu, zbódź się, Wotanie!
WOTAN
Błogości rozkosznych sal,
Pilnują mi bramy, drzwi.
Męski honor,
Wieczysta moc,
Sterczą po sławy kres.
FRYGA
Wstań, z sennych marzeń kłamliwych mar,
Człowieku, wstań się ogarnij.
WOTAN
Skończone na wieki dzieło me
Na szczycie góry
Zamczysko bóstw;
Chełpi się
Przepychem ten twór!
Wewnątrz mnie wzniosłem je
Z wskazań woli we śnie,
Mocne, piękne
wznosi się
Wspaniałe zamczysko me.
FRYGA
Gdzie rozkosz tobie,
Udręka mnie.
Zamczysko tu,
A tam strach o Wolkę.
Bezwzględny, pozwól przypomnieć
Za cenę jakąś je wzniósł.
Gotowy zamek
– Opłatę czas wnieść:
Umknęło ci, coś za to dał?
WOTAN
Cóż, dobrze wiem jakiej ceny
Ci tam żądali za trud.
Z mocy umów w krnąbrny
Lud posłuch wrósł,
Że mi ten wzniosły
Zamek stworzyli.
On stoi dzięki Wielkim.
O ich żołd nie troszcz już się.
FRYGA
Ty śmieszny, występny bubku!
Lekkomyślny dandysie!
Gdybyś wtajemniczył mnie
Z kontraktem byłoby źle.
„Odważnie“ mężczyźni
Stronicie od kobiet
By, spokój, w głuszy swej mieć
I tam się umawiać z Wielkimi.
Bez wstydu źle sprzedaliście, szelmy,
Wolkę, rodzoną mą siostrę,
Chciwi w głębi swych serc!
Czy jeszcze coś
Świętego w was jest?
Jeno władza po kres?
WOTAN
Frydze obca
Chciwość, czy nie
Prosiłaś by zamek ci wznieść?
FRYGA
O wierności mężowskiej wciąż
We smutku muszę myśleć,
Jak go związać ze sobą
Ciągnie go wiecznie wciąż w dal:
Wspaniały zamek,
To gospodarstwo
Ma cię tu związać
W spoczynku cię zmóc.
Lecz ty przy budowie
Badasz murów grubość, broń.
Potęgę władz
Ma ci powiększyć,
Rozpętać szał burz niestrudzonych.
To po to zamczysko tu jest.
Das Rheingold (4. Bild)
Alberichs Fluch
Schmähliche Tücke. Schändlicher Trug
Wirfst Du, Frecher, die Schuld mir vor
Die dir so wonnig erwünscht?
Wie gern raubtest du selbst dem Rheine das Gold,
War nur so leicht die Kunst es schmieden erlangt
Wie glückt es nun dir Gleißner zum Heil,
Dass der Niblung, ich, aus schmählicher Not
In des Zornes zwange,
Den schrecklichen Zauber gewann,
Des Werk nun lustig Dir lacht?
Des unseligen, Angstversehrten
fluchfertige, furchtbare Tat
Zu fürstlichen Tand soll sie fröhlich dir taugen,
Zur Freude dir frommen mein Fluch?
Hüte dich, herrischer Gott!
Frevelte ich, so frevelt ich frei an mir:
Doch an allem was war, ist und wird
Frevelst ewiger du
Entreißest du frech mir den Ring!
…
Ha! Zertrümmert! Zerknickt!
Der Traurigen traurigster Knecht!
…
Bin ich nun frei? Wirklich frei?
So grüß euch dann meiner Freiheit erster Gruß
Wie durch Fluch er mir geriet,
Verflucht sei dieser Ring!
Gab sein Gold mir Macht ohne Maß,
Nun zeug sein Zauber Tod dem, der ihn trägt!
Kein Froher soll seiner sich freun,
Keinem Glücklichen lache sein lichter Glanz!
Wer ihn besitzt, den sehre die Sorge,
Und wer ihn nicht hat, den nage der Neid
Jeder giere nach seinem Gut,
doch keiner genieße mit Nutzen sein
Ohne Wucher hüt ihn sein Herr;
Doch den Würger zieh er ihm zu! –
Dem Tode verfallen feßle den Feigen die Furcht:
So lang er lebt sterb er lechzend dahin
Des Ringes Herr als des Ringes Knecht!
Bis in meiner Hand den geraubten wieder ich halte!
So segnet in höchster Not der Nibelung seinen Ring:
Behalt ihn nun, hüte ihn wohl!
Meinem Fluch fliehest du nicht!
„Złoto Renu“. Obraz Czwarty.
Przekleństwo Albericha
Haniebna złośliwość. Wstydliwe oszustwo.
Zarzucasz mnie, bezczelniku, winę,
której tak rozkosznie byś sam sobie życzył?
Sam chętnie zrabowałbyś Renowi złoto
Gdyby tylko sztuka wytopienia go była łatwa.
Jak ci się też na zdrowie szczęści, błyskotniku,
Że to ja, Niblung, w hańbiącej potrzebie
W gniewym skrępowaniu,
Ten straszliwy czar zdobyłem,
Którego dzieło tak pociesznie teraz cię bawi?
Nieszczęśny, lękiem śmiertelnie poraniony,
Jego to straszliwy przekleństwa akt
W formie książęcej błyskotki ma ci teraz wesoło służyć
Do zabawy, tobie cnotliwemu, to moje przekleństwo?
Strzeż się, władczy boże!
Popełniłem świętokradztwo, ale zgrzeszyłem tylko na sobie:
Jednak nad wszystkim co było, jest i będzie
Popełnisz świętokradztwo ty – wiekuisty
Jeśli wyrwiesz mi bezczelnie ten pierścień!
…
Ha! Zrujnowany! Roztrzaskany!
Spośród smutnych, najsmutniejszy pachoł!
…
Jestem więc wolny? Naprawdę wolny?
To niech pozdrowi was pierwszy ukłon mojej wolności!
Jak poprzez przekleństwo znalazł się u mnie,
Niech sam przeklętym będzie ten pierścień!
Jego złoto dało mi bezmierną władzę,
Niech teraz jego czar przyniesie śmierć temu, kto go nosi!
Nikt wesoły się nim nie nacieszy,
Do żadnego szczęśliwego ta świetlista błyskotka się nie uśmiechnie!
Kto go posiada, tego niech trawi strach,
A tego, kto go nie ma, niech gryzie zazdrość!
Każdy będzie chciwie pożądał jego własności
Ale nikt go z pożytkiem nie skonsumuje!
Bez korzyści będzie go strzegł jego pan;
Bo dusiciela będzie jednak przyciągał!
Przepadłego śmierci tchórza skrępuje przerażenie:
Jak długie jego życie, będzie umierał z chciwości,
Pan pierścienia jako pierścienia pachoł!
Dopóki zrabowanego w swojej dłoni znów ja nie będę dzierżył!
Tak w najwyższej potrzebie błogosławi Niblung swój pierścień:
Zatrzymaj go, strzeż go dobrze!
Przed moim przekleństwem nie uciekniesz!
Walküre (3. Akt)
Wotans Abschied
Leb wohl du kühnes, herrliches Kind
Du meines Herzens heiligster Stolz
Leb wohl
Leb wohl
Leb wohl…
Muss ich dich meiden
Und darf nicht minnig
Mein Gruß dich mehr grüßen
Sollst du nun nicht mehr
Neben mir reiten
Noch Meth beim Mal mir reichen
Muss ich verlieren
Dich, die ich liebe
Du lachende Lust meines Auges
Ein bräutliches Feuer soll Dir nun brennen
Wie nie einer Braut es gebrannt
Feurige Glut umglühe den Fels
Mit zehrenden Schrecken scheuch es den Zagen
Der Feige flehe Brünhildes Fels
Denn einer nur freie die Braut
Der Freier wie ich der Gott
Der Augen leuchtendes Paar
Das oft ich lechelnd gekost
Wenn Kampfes Lust ein Kuss Dir lohnte
Wenn kindisch lallend der Helden Lob
Von holden Lippen Dir floss
Dieser Augen strahlendes Paar
Das oft im Sturm mir geglänzt
Wenn Hoffnungssehnen das Herz mir sengte
Nach Weltenwonne mein Wunsch verlangte
Aus wild webenden Bangen
Zum letzten Mal letz es mich heut
Mit des Lebewohles letztem Kuss
Dem glücklichern Manne glänze sein Stern
Dem unseligen Ewgen muss es scheidend sich schliessen
Denn so kehrt der Gott sich dir ab
So küsst er die Gottheit von dir.
Loge hör! Lausche hierher!
Wie zuerst ich dich fand als feurige Glut
Wie dann einst du mir schwandest als scheifender Lohe
Wie ich dich bannt
Bann ich dich heut
Herauf wabernde Lohe!
Umlodre mir feurig den Fels!
Loge! Loge! Hierher!
Wer meines Speres Spitze fürchtet
Durchschreite das Feuer nie!
Walkiria. Akt trzeci.
Pożegnanie Wotana
Żegnaj, dzielne, wspaniałe dziecko
Mojego serca najświętsza dumo
Bądź zdrowa
Bądź zdrowa
Żegnaj…
Będę Cię musiał unikać
I nie wolno mi będzie miłośnie
Moim pozdrowieniem cię więcej powitać
Nie będziesz już mogła
Obok mnie szarżować
Ani podać mi miodu podczas uczty
Muszę stracić
Ciebie, którą kocham
Ty śmiejąca się rozkoszy moich oczu.
Niech więc narzeczeński ogień ci zapłonie
Jaki nigdy żadnej pannie młodej jeszcze nie płonął
Płomienny żar opłoni tę skałę
Z trawiącym przerażeniem spłoszy tchórza
Kto bojaźliwy – ucieknie od Brunhildy skały
Bo tylko jeden zdobędzie tę brankę
Ten pretendent jak bóg – ja
Ta, błyszczących oczu para,
Której tak często, uśmiechając się, mogłem kosztować,
Gdy do walki ochota pocałunkiem Cię nagradzała
Bo dziecinnie gaworząc, pochwała kolejnego bohatera
Z wdzięcznych ust ci spływała.
Tych oczu promieniejąca para
Która tak często podczas nawałnic mi błyszczała
Gdy nadziei tęsknota moje serce paliła
Do rozkoszy świata wyrywała się pałając moja wola
Z dziko utkanych, pętających mnie więzów.
Ona po raz ostatni mi się dziś spóźnia
Z ostatnim pożegnania pocałunkiem.
Szczęśliwemu mężczyźnie zapłonie jego gwiazda,
Która nieszczęśliwemu Wiecznemu musi tu w rozstaniu zgasnąć.
Bo tak właśnie odwraca się od ciebie bóg,
Tak odcałowuje od Ciebie boskość.
Loge słysz! Nasłuchuj tutaj!
Jak na początku cię znalazłem w płonącym żarze
Jak się potem, jako wszędobylski płomień, wymknąłeś,
Jak cię wtedy związałem
Tak wiążę cię i dziś!
Do mnie, pryskający, iskrzący płomieniu!
Otocz mi topiącym, płynnym płomieniem tę skałę!
Loge! Loge! Tutaj!
Kto obawia się ostrza mojego oszczepu
Ten nie przekroczy tego ognia nigdy!
Der Fliegende Holländer
Holländer Monolog
Die Frist ist um,
und abermals verstrichen sind sieben Jahr:
voll Überdruß wirft mich das Meer ans Land.
Ha, stolzer Ozean!
In kurzer Frist sollst Du mich wider tragen!
Dein Trotz ist beugsam, doch ewig meine Qual!
Das Heil, das auf dem Land ich suche,
nie werd´ ich es finden!
Euch, des Weltmeers Fluten, bleib ich getreu,
bis eure letzte Welle sich bricht,
und euer letztes Naß versiegt!
Wie oft in Meeres tiefsten Schlund
Stürzt´ ich voll Sehnsucht mich hinab,
doch, ach, den Tod, ich fand ihn nicht!
Da, wo der Schiffe furchtbar Grab,
trieb mein Schiff ich zum Klippengrund,
doch, ach, mein Grab, es schloß sich nicht!
Verhöhnend droht ich den Piraten,
in wildem Kampfe hofft ich Tod:
„Hier“, rief ich, „zeige Deine Taten,
von Schätzen voll ist Schiff und Boot!“
Doch ach, des Meers barbar´scher Sohn
schlägt bang das Kreuz
und flieht davon.
Wie oft in Meeres tiefsten Schlund
Stürzt´ ich voll Sehnsucht mich hinab!
Da, wo der Schiffe furchtbar Grab,
trieb mein Schiff ich zum Klippengrund:
Nirgends ein Grab!
Niemals der Tod!
Dies der Verdammnis Schreckgebot,
dies der Verdammnis Schreckgebot!
Dich frage ich, gepries´ner Engel Gottes
der meines Heils Bedingung mir gewann:
war ich Unsel´ger Spielwerk deines Spottes,
als die Erlösung du mir zeigtest an?
Dich frage ich, gepries´ner Engel Gottes,
der meines Heils Bedingung mir gewann:
war ich Unsel´ger Spielwerk deines Spottes,
als die Erlösung du mir zeigtest an?
Vergebne Hoffnung!
Furchtbar eitler Wahn!
Um ew´ge Treu auf Erden ist´s getan!
Nur eine Hoffnung soll mir bleiben,
nur eine unerschüttert stehn:
so lang der Erde Keim auch treiben,
so muß sie doch zu Grunde gehn!
Tag des Gerichtes!
Jüngster Tag!
Wann brichst Du an in meine Nacht!
Wann dröhnt er,
der Vernichtungsschlag,
mit dem die Welt zusammenkracht?
Wann alle Toten auferstehn,
wann alle Toten auferstehn,
dann werde ich in nichts vergehn,
dann werde ich in nichts vergehn,
wann alle Toten auferstehn,
dann werde ich in nichts vergehn,
in nichts vergehn!
Ihr Welten, endet euren Lauf!
Ew´ge Vernichtung, nimm mich auf!
„Latający Holender“
Monolog Holendra
Termin upłynął
I po raz kolejny skreślono siedem lat
Pełne niesmaku wyrzuca mnie morze na ląd
Ha, dumny oceanie!
Niebawem bedziesz mnie musiał znów unieść
Twój bunt jest niestały,
Jednak wiecznym moje cierpienie…
Zbawienia, co go na brzegu szukam,
Nie znajdę go nigdy!
Przypływom mórz świata, wam pozostanę wierny
Póki wasza ostatnia fala nie pęknie
I póki ostatnia wilgoć nie przepadnie.
Jak często w najgłębszą otchłań morza
Pełen tęsknoty się rzucałem.
Jednak, ach! śmierci – jej nie znalazłem!
Ha! Gdzie statków straszliwy grób –
Tam pędziłem mój statek wprost na denną rafę
Jednak, ach! Nie domknął się mój grób!
Szydząc, groziłem piratom
Na śmierć w dzikiej walce mając nadzieję.
– Tu! – wołałem – pokaż co potrafisz!
Pełen bogactw jest statek i łódź!
Jednak, ach!, mórz najbardziej barbarzyński syn
Załamuje lękliwie swój maszt
I umyka.
Jak często w morza najgłębszą otchłań
Rzucałem się pełen tęsknoty.
Jednak, ach, śmierci – tej nie znalazłem
Ha! Gdzie statków straszliwy grób –
Tam pędziłem mój statek wprost na denną rafę:
Nigdzie grobu!
Nigdy śmierci!
Oto przekleństwa straszne przykazanie,
Oto przekleństwa straszne przykazanie!
Ciebie pytam, sławiący Boga aniele
Który warunek zbawienia dla mnie zdobyłeś
Czy byłem tylko nieszczęśliwą zabawką twojego szyderstwa,
Gdy sposób na moje wyzwolenie mi pokazałeś?
Ciebie pytam, sławiący Boga aniele
Który warunek zbawienia dla mnie zdobyłeś
Czy byłem tylko nieszczęśliwą zabawką twojego szyderstwa,
Gdy sposób na moje wyzwolenie mi pokazałeś?
Daremna nadzieja!
Straszliwie próżna mara!
Daremne pragnienie wiecznej wierności na Ziemi!
Tylko jedna nadzieja pozostaje
Tylko jedna nieporuszenie trwa;
Długo już zarodki ziemi ją drążą
Przecież ona w końcu musi przestać istnieć!
Dniu sądu!
Sądny dniu!
Kiedy wnikniesz w moją noc?
Kiedy zagrozi on,
Niszczący cios!
Po którym zawali się świat?
Gdy wszyscy zmarli powstaną,
Gdy wszyscy zmarli powstaną ,
Wtedy ja przestanę istnieć,
Wtedy ja zniknę,
Gdy wszyscy zmarli powstaną,
Wtedy ja zapadnę się w nicość,
przestanę istnieć!
Światy! – kończcie swą wędrówkę!
Wieczne zniszczenie, zabierz mnie!
Tannhäuser (3. Akt – Szene 2.)
Wolfram
Wie Todesahnung. Dämmrung deckt die Lande.
umhüllt das Tal mit schwärzlichem Gewande;
der Seele, die nach jenen Höhn verlangt,
vor ihrem Flug durch Nacht und Grausen bangt:
da scheinest du, o lieblichster der Sterne,
dein sanftes Licht entsendest du der Ferne;
die nächt’ge Dämmrung teilt dein lieber Strahl,
und freundlich zeigst den Weg du aus dem Tal.
O du, mein holder Abendstern,
wohl grüßt‘ ich immer dich so gern:
vom Herzen, das sie nie verriet,
grüß sie, wenn sie vorbei dir zieht,
wenn sie entschwebt dem Tal der Erden,
ein sel’ger Engel dort zu werden!
Tannhäuser (3. Akt – Scena 2.)
Wolfram – Pieśń do gwiazdy.
Jak przeczucie śmierci. Zmierzch pokrywa ziemię
Zasnuwa dolinę czarniejącą szatą
Duszy, która wyskości pragnie
Tuż przed jej lotem poprzez noc i zgrozy się lęka:
Wtedy pojawiasz się ty, o najmilsza z gwiazd,
Twoje aksamitne światło przesyłasz oddali,
Twój ukochany promień rozdziela nocny mrok,
I przyjaźnie pokazujesz drogę wyjścia z doliny.
O ty, moja cudowna wieczorna gwiazdo,
Zawsze wszak witałem cię tak chętnie:
Z serca, które jej nigdy nie zdradzi,
Pozdrów ją, jeśli cię minie,
Jeśli poszybuje z ziemskiej doliny,
Aby stać się błogosławionym aniołem!
Parsifal Akt 1.,
Amfortas Monolog
Nein! Lasst ihn unenthüllt!
Oh! Das keiner, keiner diese Qual ermisst
Die mir der Anblick weckt
Der euch entzückt!
Was ist die Wunde? Ihrer Schmerzenwut,
gegen die Not, die Höllenpein,
zu diesem Amt, verdammt zu sein!
Wehvolles Erbe dem ich verfallen,
Ich, einzger Sünder unter allen,
Des höchsten Heiligtums zu pflegen,
Auf Reine herab zu flehen seinen Segen!
O! Strafe ohne gleichen,
Des, ach, gekränkten Gnadenreichen
Nach ihm, nach seinem Weihegruße,
Muss sehnlich mich`s verlangen,
Aus tiefster Sele Heilesbuße,
Zu ihm muss ich gelangen…
Die Stunde naht
Ein Lichtstrahl senk sich auf das heilige Werk
Die Hülle fällt
Des Weihgefässes, göttlicher Gehalt
Erglüht mit läuchtender Gewalt
Durchzückt von selegsten Genußes Schmerz,
Des heiligsten Blutes Quel
Fühl ich sich gießen in mein Herz.
Des eignen, sündigen Blutes Gewell,
In wahnsinniger Flucht muss mir zurück dann fließen
In die Welt der Sündensucht
Mit wilder Scheu sich ergießen
Von neuem sprengt es das Tor,
Daraus es nun strömt hervor
Hier durch die Wunde, der seinen gleich,
Geschlagen von desselben Speres Streich
Der dort den Erlöser die Wunde stach
Aus der mit blutgen Tränen
Der göttliche weint ob der Menschheit Schmach
In Mittleids heiligen Sehnen.
Und aus der nun mir, an heiligster Stelle
Dem Pfleger göttlichster Gütter,
des Erlösungs Balsams Hüter,
das heisse Sündenblut
entquilt ewig erneut aus des Sehnensquele
Das, ach, keine Büßung je ihr stillt!
Erbarmen!
Erbarmen!
Du Allerbarmer, ach erbarmen!
Nimm mir mein Erbe, schließe die Wunde!
Das heilig ich sterbe!
Rein dir, gesunde…
Parsifal (1. Akt)
Monolog Amfortasa z 1 Aktu
Nie! Pozostawcie go zasłoniętym!
Och! Że nikt, nikt tej męki nie zmierzy
Którą we mnie ten moment wzbudza,
Który was oczarowuje!
Czym jest ta rana? Jej wściekły ból
Wobec powinności, wobec piekielnej męki,
By być przeklętym do sprawowania tego urzędu!
Pełne boleści dziedzictwo, któremu przepadłem,
Ja, jedyny grzeszny spośród wszystkich,
By sprawować opiekę nad najwyższą świętością,
I to Najczystsze o błogosławieństwo błagać!
Och! Kara która nie ma sobie równej,
Od tego, ach! umęczonego, pełnego łaski…
Jego, jego świętego pozdrowienia,
Muszę chciwie łaknąć
Z głębi, nie uzdrowionej z pokuty, duszy
Do niego muszę się udawać…
Godzina się zbliża…
Promień światła kładzie się na świętym przyrządzie,
Osłona opada…
Boska zawartość świętego naczynia,
Rozżarza się ze świetlistą mocą,
Wzdraga się, po błogosławionym spożyciu, ból,
Czuję jak najświętszej krwi źródło
Wlewa się do mojego serca.
Teraz tej własnej, grzesznej krwi fala,
W szalonej ucieczce musi z powrotem płynąć,
Do świata grzesznego pragnienia,
Z dzikim wstydem się przelać.
Od nowa przeskakuje przez tę bramę,
Skąd teraz się wylewa,
Tu przez ranę, która identyczna z jego raną,
Zadana tej samej włóczni ciosem,
Która tam Zbawicielowi zadała ranę,
Z której krwawymi łzami,
Bóstwo płacze nad ludzką nędzą i wstydem
We współczucia świętym pragnieniu.
I z której teraz mi, w tym najświętszym miejscu,
Opiekunowi najbardziej boskich dóbr,
Strażnikowi wybawiającego balsamu,
Ta piekąca, grzeszna krew,
Wycieka wiecznie od nowa z tęsknoty źródła,
Którego, ach, żadna kara nie uciszy!
Litości!
Litości!
Ty – wszystkich Wybawicielu, ach! litości!
Zabierz mi moje dziedzictwo, zamknij tę ranę!
Abym zbawiony umarł!
Czysty Tobie, uzdrowiony…
Nun will die Sonn’ so hell aufgeh’n
Nun will die Sonn’ so hell aufgehn,
Als sei kein Unglück die Nacht geschehn!
Das Unglück geschah nur mir allein!
Die Sonne, sie scheinet allgemein!
Du mußt nicht die Nacht in dir verschränken,
Mußt sie ins ew’ge Licht versenken!
Ein Lämplein verlosch in meinem Zelt!
Heil sei dem Freudenlicht der Welt!
Tak jasno słońce chce znów wzejść
Tak jasno słońce chce znów wzejść
Pomimo tragedii nocy złej
Nieszczęście spotkało wszak tylko mnie
Gdy słońce swój blask powszechnie śle!
Nie musisz w sobie nocy roztaczać,
Noc ma w wiecznym świetle utonąć .
Lampeczka w szałasie zgasła mym
Radosna światłości świata żyj!
Nun seh’ ich wohl, warum so dunkle Flammen
Nun seh’ ich wohl, warum so dunkle Flammen
Ihr sprühtet mir in manchem Augenblicke.
– O Augen! – Gleichsam, um voll in einem Blicke
Zu drängen eure ganze Macht zusammen.
Doch ahnt’ ich nicht, weil Nebel mich umschwammen,
Gewoben vom verblendenden Geschicke,
Daß sich der Strahl bereits zur Heimkehr schicke,
Dorthin, von wannen alle Strahlen stammen.
Ihr wolltet mir mit eurem Leuchten sagen:
Wir möchten nah dir bleiben gerne!
Doch ist uns das vom Schicksal abgeschlagen.
Sieh’ uns nur an, denn bald sind wir dir ferne!
Was dir nur Augen sind in diesen Tagen:
In künft’gen Nächten sind es dir nur Sterne.
Rozumiem już, dlaczego ciemnym ogniem
Rozumiem już, dlaczego ciemnym ogniem
W niektórych chwilach tak mnie obrzucacie
– O, oczy! (Dzieciaczki!)– Jakbyście całą mocą chciały
Wypełnić, zmusić do spojrzenia.
Nie czułem nic, obwity mgły strumieniem,
Osnuty, nicią losu zaślepioną,
Że przecież promień w drodze już do domu,
Tam gdzie, promieni dom, kolebka wieczna.
Chcieliście waszym światłem wypowiedzieć:
My chcemy ciebie blisko zostać!
Los prośby tej odmówił nam niestety.
Spójrz, popatrz, my niedługo już daleko!
Co jako oczy dzisiaj tu postrzegasz:
Niebawem nocą błysną tylko gwiazdy.
Wenn dein Mütterlein tritt zur Tür herein
Wenn dein Mütterlein
Tritt zur Tür herein,
Und den Kopf ich drehe,
Ihr entgegen sehe,
Fällt auf ihr Gesicht
Erst der Blick mir nicht,
Sondern auf die Stelle,
Näher nach der Schwelle,
Dort, wo würde dein
Lieb Gesichtchen sein,
Wenn du freudenhelle
Trätest mit herein,
Wie sonst, mein Töchterlein.
Wenn dein Mütterlein
Tritt zur Tür herein,
Mit der Kerze Schimmer,
Ist es mir, als immer
Kämst du mit herein,
Huschtest hinterdrein,
Als wie sonst ins Zimmer!
O du, des Vaters Zelle,
Ach, zu schnell, zu schnell,
Erloschner Freudenschein!
Gdy mamusia w drzwiach pojawia się strach
Gdy mamusia w drzwiach
pojawia się strach,
Ja obracam głowę
W jej spoglądam stronę
Na jej twarzy wpierw
Niemy spojrzeń nerw
Tylko w miejscu blisko
Już od progu w oku błysku,
Tam gdzie twoja mordka
Kochanego stworka,
Gdy radosna gwiazdko
Wchodzisz w swoje gniazdko,
Gniazdko, pokój twój,
Córeczko, skarbie mój.
Gdy mamusia w drzwiach
pojawia się strach,
Ze świeczuszki blaskiem,
Takim też obrazkiem
Wchodzisz także tu (Gdzieś na progu snu)
Śpieszysz się co tchu,
Jak zawsze do pokoju!
O ty, Gwiazdeczko taty
Nazbyt szybkiej straty
Zgaszona Gwiazdko ma!
Oft denk’ ich, sie sind nur ausgegangen
Oft denk‘ ich, sie sind nur ausgegangen,
Bald werden sie wieder nach Hause gelangen,
Der Tag ist schön, o sei nicht bang,
Sie machen nur einen weiten Gang.
Jawohl, sie sind nur ausgegangen
Und werden jetzt nach Hause gelangen!
O, sei nicht bang, der Tag is schön!
Sie machen nur einen Gang zu jenen Höh’n!
Sie sind uns nur vorausgegangen
Und werden nicht wieder nach Hause gelangen!
Wir holen sie ein auf jenen Höh’n
Im Sonnenschein! Der Tag ist schön auf jenen Höh’n!
Że wyszły, tak sobie wyobrażam
Że wyszły, tak sobie wyobrażam,
Niedługo znowu wrócą do domu zdrowe,
A dzień przepiękny, więc nic się nie obawiaj,
Bo idą po prostu dłuższą drogą.
Tak jest, po prostu sobie wyszły
I teraz zaraz wrócą do domu!
Ty nic się nie martw, bo dzień przepiękny!
Więc idą tą dłuższą drogą gdzie wysoko!
Przetarły nam daleką ścieżkę
I już nie powrócą nigdy do domu!
Znajdziemy je wysoko, wysoko
W słoneczku, bowiem dzień tak piękny tam wysoko!
In diesem Wetter, in diesem Braus!
In diesem Wetter, in diesem Braus,
Nie hätt’ ich gesendet die Kinder hinaus;
Man hat sie hinaus getragen,
Ich durfte nichts dazu sagen.
In diesem Wetter, in diesem Saus,
Nie hätt’ ich gelassen die Kinder hinaus,
Ich fürchtete sie erkranken;
Das sind nun eitle Gedanken.
In diesem Wetter, in diesem Graus,
Nie hätt’ ich gelassen die Kinder hinaus;
Ich sorgte, sie stürben morgen,
Das ist nun nicht zu besorgen.
In diesem Wetter, in diesem Braus,
Nie hätt’ ich gesendet die Kinder hinaus;
Man hat sie hinaus getragen,
Ich durfte nichts dazu sagen.
In diesem Wetter, in diesem Saus, in diesem Braus,
Sie ruh’n als wie in der Mutter Haus,
Von keinem Sturm erschrecket,
Von Gottes Hand bedecket.
Sie ruh’n wie in der Mutter Haus!
W tę niepogodę, w ulewy mur!
W tę niepogodę, w ulewy mur,
Za nic bym mych dzieci nie wysłał na dwór;
Zabrano je, wyniesiono,
Mnie mówić nie pozwolono.
W tę niepogodę, w ten wielki szum,
Za nic nie pozwoliłbym opuścić im dom,
Bo bałbym się, że zachorują;
Te myśli próżne szybują.
W tę niepogodę, we zgrozę złą,
Za nic bym mych dzieci nie wypuszczał stąd;
Że jutro, bałbym się, umrą,
To fikcją teraz jest chmurną.
W tę niepogodę, w ulewy mur,
Za nic bym mych dzieci nie wysłał na dwór;
Zabrano je, wyniesiono,
Mnie mówić nie pozwolono.
W tej niepogodzie, w ulewie, dżdżu,
Utuli je mamusia do snu,
By burzy trwogi nie znały,
By w Boga dłoń się wtulały.
Już śpią, już śpią, a mama tuli do snu!
